هر آنچه که باید درباره شرکت سرمایه گذاری بدانید
شرکت سرمایهگذاری، به عنوان یکی از پایگاه‌های اصلی در بازار مالی، نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند. این شرکت‌ها معمولاً سرمایهگذاری در صنایع مختلف و شرکت‌ها از جمله شرکت‌های فناوری، مالی، صنعتی و… را به عهده می‌گیرند. این شرکت‌ها با توجه به دانش و تجربه‌ای که در اختیار دارند، معمولاً به دنبال فرصت‌های سرمایهگذاری استراتژیک با بازدهی بالا هستند. به علاوه، آنها می‌توانند با ارائه سرمایهگذاری، منابع مالی شرکت‌ها را فراهم‌کرده و به توسعه و رشد آنها کمک کنند.
آنچه در ادامه می‌خوانید:
تعریف شرکت سرمایهگذاری
شرکت‌های سرمایهگذاری یکی از انواع نهادهای مالی دارای مجوز هستند، که در اوراق بهادار به فعالیت می‌پردازند و از ساختار مالکیت دولتی و خصوصی برخوردارند. دولت به‌عنوان سهام‌دار اصلی شرکت‌های دولتی در راستای برنامه‌های توسعه انسانی قدم برمی‌دارد و از طریق بودجه استانی حمایت و پشتیبانی می‌شوند. اما در شرکت‌های خصوصی افراد حقیقی و حقوقی سهام‌دار اصلی محسوب می‌شوند و با جذب سرمایه از بخش خصوصی و دولتی فعالیت می‌کنند. لازم به ذکر است که، شرکت‌های سرمایهگذاری با خرید و فروش سهام، اموال، اوراق قرضه، نقدینگی، سایر وجوه و دیگر دارایی‌ها سود می‌کنند.
شرکت‌های سرمایهگذاری در ایران براساس بند 21 ماده یک قانون بازار اوراق بهادار، به‌عنوان یک نهادمالی در صندوق سرمایهگذاری واسطه‌ای برای خرید و فروش سهام شرکت‌های بورس فعالیت می‌کنند. شرکت‌های سرمایهگذاری از افراد متخصصی و مجرب جهت بررسی و آنالیز بورس تشکیل‌شده و با خرید و فروش سهام شرکت‌های بورسی و غیربورسی به فعالیت اصلی خود می‌پردازند. در حال‌حاضر شرکت‌های سرمایهگذاری زیادی در بورس فعالیت می‌کنند. که برخی از آنها مربوط به بانک‌ها، مؤسسات اعتباری و لیزینگ‌ها هستند و مابقی هم در زمینه‌های مختلفی از جمله خودرو، ساختمان، صنایع شیمیایی و غیره سرمایهگذاری می‌کنند.
تفاوت شرکت سرمایهگذاری و هلدینگ
«هلدینگ در لغت انگلیسی به معنای دارایی، سهام و مالکیت تعریف می‌شود»
اما هلدینگ به‌صورت جامع و کامل چگونه تعریف می‌شود و در چه زمینه‌هایی فعالیت می‌کند؟
هلدینگ به زبان ساده نوعی شرکت سهامی است و شرکت‌های تابعه مستقیما توسط تیم مدیریت اصلی کنترل می‌شود. هلدینگ‌ها نقش برجسته‌ای در اقتصاد مدرن بین‌المللی ایفا می‌کنند و هیچ عملیات، فعالیت و تجارتی را انجام نمی‌دهند. تنها مالک دارایی‌هایی از جمله، سهام سایر شرکت‌ها مانند شرکت‌ها با مسئولیت محدود یا تضامنی، صندوق‌های سرمایهگذاری و صندوق‌های تامین، سهام عادی، اوراق قرضه، ثبت برند، حق ثبت اختراع، علائم تجاری، املاک و مستغلات و غیره هستند.
شرکت‌های هلدینگ و سرمایهگذاری به یکدیگر مرتبط هستند. هلدینگ شرکتی است که سهام چند شرکت مختلف را خریداری و نگهداری می‌کند ولذا نوعی شرکت سرمایهگذاری محسوب می‌شود، اما هلدینگ تفاوت اساسی و مهمی با شرکت‌های سرمایهگذاری دارد. درواقع برخلاف شرکت‌های سرمایهگذاری، هلدینگ‌ها مدعی مدیریت هستند و با خرید بخشی از سهام شرکت‌ها در تصمیم‌گیری و سیاست‌های داخلی مشارکت می‌کنند. اما شرکت‌های سرمایهگذاری بدون توجه به سبد دارایی خود برای سهامداران خود سود می‌برند. گفتنی‌است که، مراحل ثبت شرکت‌های سرمایهگذاری و هلدینگ یکسان است، اما در میزان سرمایه اولیه تفاوت دارند.
شرکت هلدینگ یک واحد تجاری اصلی است که سهام کنترل‌کننده یا سهام عضویت در شرکت‌های تابعه خود را در اختیار دارد. هزینه ثبت شرکت هلدینگ در ایران باتوجه به نوع شرکت و هزینه‌های مختلف که عبارتند از هزینه‌های اداری، روزنامه و غیره محاسبه می‌شود. از سوی دیگر یک شرکت سرمایهگذاری به‌صورت مستقیم هیچ شرکت فرعی را کنترل نمی‌کند، بلکه در تجارت سرمایهگذاری در اوراق بهادر مشغول است.
انواع شرکت سرمایهگذاری
شرکت‌های سرمایهگذاری براساس شخصیت حقوقی تقسیم می‌شوند. در همین رابطه، شرکت‌های سرمایهگذاری در سه دسته سهامی عام، سهام خاص و سرمایهگذاری استانی تقسیم می‌گردد. شرکت‌های سرمایهگذاری براساس نوع فعالیت و دیگر ویژگی‌ها دسته‌بندی و با چهار مشخصه در انواع شرکت‌های سرمایهگذاری قرار می‌گیرند.
دسته اول به نوع فعالیت اختصاص پیدا می‌کند، که شرکت‌ها به‌صورت عام و خاص به فعالیت می‌پردازند. در دسته دوم می‌توان به نوع مالکیت اشاره‌کرد، که شرکت‌های سرمایهگذاری تحت مالکیت دولت یا از طریق سرمایه بخش خصوص به‌وجود آمده‌اند. لازم به ذکر است که، شرکت‌های وابسته با نهادهای عمومی اما غیردولتی هم در این دسته‌بندی قرار می‌گیرند. در دسته‌بندی سوم حوزه فعالیت است، که در خصوص یک شرکت سرمایهگذاری می‌تواند عام یا خاص باشد. پذیرش بورس در دسته‌بندی چهارم قرار می‌گیرد، که شرکت سرمایهگذاری باتوجه به عملکرد و گزارش‌های مالی که ارائه می‌دهد. می‌تواند جزو شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس باشد یا به عنوان یک شرکت خارج از بورس فعالیت کند.
فعالیت شرکت‌های سرمایهگذاری
مطابق با اساسنامه پیشنهادی سازمان بورس و اوراق بهادار، برای شرکت‌های سرمایهگذاری شرح وظایف و قوانین حاکم بر فعالیت آنان تعریف شده‌است. در اساسنامه تمام شرکت‌های سرمایهگذاری، فعالیت‌ها به شرح زیر است:
فعالیت‌های اصلی
این فعالیت ها به 2 بخش تقسیم می‌شود، که به شرح زیر است :
- سرمایهگذاری در سهام، سهم الشرکه، واحدهای سرمایهگذاری صندوق‌ها یا سایر اوراق بهادار که دارای حق رأی هستند. به منظور کسب انتفاع به‌طوری که بصورت تنهایی و یا به همراه اشخاص تحت کنترل یا اشخاص تحت کنترل واحد، کنترل شرکت، موسسه یا صندوق سرمایه‌پذیر را در اختیار گرفته و یا در آن نفوذ قابل ملاحظه‌ای دارند. صندوق‌های سرمایه‌پذیر اعم از ایرانی یا خارجی در زمینه‌های صنعت آب و برق، صنعت ساختمان، صنعت کانی‌های غیرفلزی، صنعت فلزات اساسی و صنعت پتروشیمی به فعالیت می‌پردازند.
- سرمایهگذاری در سایر اوراق بهادار که به طور معمول دارای حق رأی نیست و توانایی انتخاب مدیر یا کنترل ناشر را به مالک اوراق بهادار نمی‌دهد.
فعالیت‌های فرعی
این نوع فعالیت به 5 بخش تقسیم می‌شوند، که به شرح زیر است :
- سرمایهگذاری در مسکوکات، فلزات گران‌بها، گواهی سپرده‌ی بانکی و سپرده‌های سرمایهگذاری نزد بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری مجاز
- سرمایهگذاری در سهام، سهم الشرکه، واحدهای سرمایهگذاری صندوق‌ها یا سایر اوراق بهادار که دارای حق رای هستند، به منظور کسب انتفاع به‌طوری که بصورت تنهایی و یا به همراه اشخاص تحت کنترل یا اشخاص تحت کنترل واحد، کنترل شرکت، موسسه یا صندوق سرمایه‌پذیر را در اختیار گرفته یا در آن نفوذ قابل ملاحظه‌ای دارند. صندوق‌های سرمایه‌پذیر اعم از ایرانی یا خارجی در زمینه‌های صنعت آب و برق، صنعت ساختمان، صنعت کانی‌های غیرفلزی، صنعت فلزات اساسی و صنعت پتروشیمی به فعالیت می‌پردازند.
- سرمایهگذاری در سایر اوراق بهادار که به طور معمول دارای حق رأی نیست و توانایی انتخاب مدیر یا کنترل ناشر را با مالک اوراق بهادار نمی‌دهد.
- سرمایهگذاری در سایر دارایی‌ها از جمله دارایی‌های فیزیکی، پروژه‌های تولیدی و پروژه‌های ساختمانی با هدف کسب انتفاع
- ارائه خدمات مرتبط با بازار اوراق بهادار که عبارتند از، پذیرش سمت در صندوق‌های سرمایهگذاری، تامین مالی بازارگردانی اوراق بهادار، مشارکت در تعهد پذیره‌نویسی اوراق بهادار، تضمین نقدشوندگی، اصل یا حداقل سود اوراق بهادار
